ABD’de Dünya Türk Dili Ailesi günü coşkusu

UNESCO'nun 15 Aralık'ı "Dünya Türk Dili Ailesi Günü" olarak ilan etmesinin ardından New York'taki Türkevi'nde geniş katılımlı bir kutlama programı gerçekleştirildi. Etkinlikte, Türk dillerinin ortak mirasına, kültürel bağlarına ve genç nesillere aktarımının önemine uluslararası katılımcılar tarafından dikkat çekildi.

ABDPOST.COM

ABD (İGFA) - Tüm dünyada 200 milyondan fazla insan tarafından konuşulan Türk dilleri, New York’ta gerçekleştirilen özel bir etkinlik ile uluslararası sahnede bir kez daha vurgulandı.

Amerika Türk Kadınlar Birliği (ATKB), Türk Amerikan Dernekleri Birliği (ATAA) ve Türk Amerikan Güçlendirme Topluluğu (ETAC-USA), Birleşmiş Milletler ile ilişkili kuruluşların desteğiyle "Dil Kültürün Taşıyıcısıdır" temasıyla bir program organize etti.

UNESCO’nun 15 Aralık’ı "Dünya Türk Dili Ailesi Günü" olarak kabul etmesinin ardından Türkevi’nde yapılan etkinliğe geniş bir katılım sağlandı.

Akademisyenlerden diplomatlara, gençlerden kültürel performans sanatçılarına kadar birçok kişi, Türk dillerinin ortak tarihsel, kültürel ve sosyal değerine dikkat çekmek üzere bir araya geldi.

Programın açılışını ATKB Başkanı Berna Gürdal yaptı.

ATKB Başkanı Berna Gürdal, yaptığı açılış konuşmasında Türk dillerinin ortak kültürel bağlarının önemini vurguladı:

“Dil; kimliğimizi, hafızamızı ve değerlerimizin gelecek kuşaklara aktarımını sağlayan en güçlü unsurlardan biridir. Türkçe, Azerbaycan Türkçesi, Kazakça, Kırgızca, Özbekçe, Türkmence... Hepsi aynı köklü dil ailesinin üyeleridir. Bugün, bu zengin mirası BM çatısı altında görünür kılabilmekten mutluluk duyuyoruz.”

Gürdal ayrıca, Türkiye’nin New York Başkonsolosluğu ve BM Daimî Temsilciliği’ne ev sahipliği dolayısıyla teşekkürlerini iletti.

ATAA Başkanı Alev Wieland, UNESCO’nun 15 Aralık'ı resmi olarak Dünya Türk Dili Ailesi Günü ilan etmesinin önemine değindi:

“UNESCO'nun 43. Genel Konferansı'nda alınan bu karar, ortak kültürümüze uluslararası tanınırlık sağlayan tarihi bir gelişmedir. Bu tarih, Orhun Yazıtları'nın Thomsen tarafından çözümlenmesinin duyurulduğu gün olduğu için de anlam taşımaktadır.”

Wieland, ATAA'nın 1979’dan bu yana Türk kültürünü ABD'de tanıtmak için çabalar yürüttüğünü yineledi.

Ahmet Yıldız: "Türk Dili Ortak Bir Medeniyet Sözcüsüdür"

Türkiye’nin BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Ahmet Yıldız, Türk dilinin geniş coğrafyalarda ortak bir medeniyet bilinci oluşturduğunu belirtti.

Yıldız, Türk dillerinin tarihi bütünlüğünü şu sözlerlerle vurguladı: “Türk dili ailesi, geniş coğrafyalarda ortak bir medeniyet bilinci yayan güçlü bir kültürel mirastır. 15 Aralık, Orhun Yazıtlarının çözümlenmesini simgelemesi bakımından tarihi bir gün. UNESCO'nun bu kararıyla miras artık uluslararası düzeyde daha görünürdür” dedi.

Yıldız, Türk Devletleri Teşkilatı ile BM arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesi üzerinde çalışacaklarını da belirtti.

New York Başkonsolosu Muhittin Ahmet Yazal ise konuşmasına Türkçenin eski ve sağlam yapısını anlatarak başladı:

“Türkçe, yalnızca Orhun Yazıtları'yla değil, çok daha eski dönemlere dayanan bir tarihin izlerini taşır. Türkler bu coğrafyaları dilleriyle zenginleştirmiştir. Modern dünya dilleri arasında, atalarıyla binlerce yıl öncesinde bir araya geldiğinde anlaşabilecek nadir dillerden biridir.”

UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Öcal Oğuz, video sunumla Dünya Türk Dili Ailesi Günü'nün ilan edilme sürecini paylaştı.

Oğuz, tarihin 1893’te Wilhelm Thomsen’in Orhun Yazıtları’nı çözdüğü güne dayandığını ve bu yazıtların Türk devlet geleneği ve dil tarihinin temel taşları olduğunu dile getirdi.

Prof. Dr. Oğuz, Türk dünyasının ortak önerisiyle 194 ülkenin oyuyla kabul edilen bu özel günün artık UNESCO takviminde kalıcı yer edindiğini belirtti.

Etkinlik sunuculuğunu ATKB Genel Sekreteri Mine Yenigün gerçekleştirdi.

Program çerçevesinde, Türk dillerinin yapısı, tarihsel gelişimi ve kültürel etkilerine dair akademik sunumlar yapıldı.

Dr. Feride Hatiboğlu (University of Pennsylvania) Türk dillerinin eklemeli yapısını, ünlü uyumunu ve ortak dil ailesinin tarihsel bütünlüğünü örnekler sunarak aktardı. Ortak alfabe çalışmalarını vurguladı.

Prof. Dr. Gregory Key (Binghamton University), Türkçe pop müziğinin gelişiminde dilin belirgin etkisini ele aldı; aranjman döneminden Ajda Pekkan ve Sezen Aksu'ya kadar süreci dilbilimsel olarak değerlendirdi.

Genç konuşmacılar Ceyda Güllü ve Berke Genç, dijital çağda gençlerin dil seçimlerindeki değişimi, yabancı kelime etkilerini ve Türkçenin bilinçli kullanımını tartıştılar.

Etkinlik, Türk dünyasının kültürel zenginliklerini yansıtan performanslara da ev sahipliği yaptı. Özbek şair Abdülhamid Süleyman Çolpan’ın şiirleri okundu; Kırım Tatarlarından Karaçay-Kafkas dansçılarına kadar birçok grup gösteriler sundu.

Kazak sanatçı Gulzar Gabman’ın müzik performansı ise büyük beğeni topladı.

Türk müzik aletlerine dair sunum yapan Dr. Afşar Barlas, kopuzdan neye uzanan tarihsel zenginliği anlatarak dinleyicilere görsel ve işitsel bir şölen sundu.

ATAA’nın New York–New Jersey organizasyonundan sorumlu Başkan Yardımcısı Pervin Karamete etkinliğe özel katkılarda bulundu.

Karamete, kendi elleriyle hazırladığı ikramları ve özellikle de kendisinin açtığı baklava ile büyük beğeni topladı. Etkinliğe katılanlar, Türk Dilleri için Küresel Bir Farkındalık oluşturulmasına katkı sağlandığını belirtti.

Etkinlik sonunda konuşmacılara plaket ve teşekkür belgeleri verildi. Türk Dili Ailesi Günü'nün gelecekte daha geniş kitlelere ulaşması dilekleriyle program sona erdi.