Prof. Dr. Nevzat Tarhan: Dijital bağımlılık yeni neslin en büyük tehdidi

Ünlü psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, BTÜ Konuşmaları’nda yopay zekânın insan psikolojisi ve ailenin nasıl etkilendiğini anlattı, dijital bağımlılığın dünya çapında artan bir tehdit olduğuna dikkat çekti. “Yapay zekâ şuurlu bir şey değil, özellikle yanlış kullanılması durumunda gençler için ciddi bir tehlike oluşturabilir” diye ekledi.

BURSA (İGFA) - Bursa Teknik Üniversitesi'nin organize ettiği BTÜ Konuşmaları’nın bu haftaki oturumuna Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü ve Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan katıldı. Mimar Sinan Yerleşkesi Turkuaz Salon’da düzenlenen etkinlikte, BTÜ Rektörü Prof. Dr. Naci Çağlar, Yıldırım Kaymakamı Metin Esen, akademisyenler ve pek çok öğrenci yer aldı.

Prof. Dr. Gazanfer Anlı moderatörlüğünde gerçekleştirilen “Yapay Zekâ, Sosyal Medya ve Bağımlılık Döngüsü” etkinliğinde Tarhan, yapay zekâ mühendisliği, dijital bağımlılıklar, kültürel dönüşüm ve aile yapısının geleceği hakkında kapsamlı değerlendirmeler paylaştı.

Yapay zekânın insanlık tarihinde önemli bir dönüm noktası yarattığını belirten Tarhan, “Matbaanın icadı tarihi nasıl değiştirdiyse, yapay zekâ da benzeri bir değişim sağlayacak” dedi. Ancak teknolojinin bilinçsiz kullanımı durumunda tehlikelerin büyüdüğünü belirten Tarhan, yapay zekânın “bilinç” sahibi olmadığını vurguladı: “Yapay zekâ insandan çok şey biliyor olabilir ama insan olarak varsayılmamalı. Onu bir ebeveyn gibi görürseniz sizi yönetir, liderliği siz üstlenirseniz size hizmet edebilir.”

Yanlış kullanımın özellikle ruhsal hassasiyeti olan kişilerde sorunlara yol açabileceğini dile getiren Tarhan, yapay zekâya sorgusuz sualsiz bağlanmanın riskleri artırdığını ifade etti: “Kullanıcı bilinci gerekiyor.”

ERGENLİK ÖNCESİ DİKKAT ÇAĞRISI

Bilinç gelişimi henüz tamamlanmamış çocukların yapay zekâ ile fazla vakit geçirmelerinde halüsinasyon benzeri deneyimler yaşadıklarının altını çizen Tarhan, “Özellikle 13 yaş altındaki çocukların ekran karşısında geçirdiği süre sınırlandırılmalı. Aileler kesinlikle gözetim sağlamalı; haftada bir gün dijital detoks ailece yapılmalı” tavsiyesinde bulundu.

Dijital bağımlılığı, madde ve kumar bağımlılığıyla aynı beyinsel mekanizmayı tetiklediğini belirten Tarhan, dopamin temelli haz arayışının bireyleri yalnızlaştırdığına işaret etti:
“Haz duygusu arttıkça yaşam amacı zayıflıyor; bencillik, mutsuzluk ve aile yapısındaki çöküş çoğalıyor. Dünya genelinde ilk beş yılda boşanmalar artıyor, tek ebeveynli aileler çoğalıyor. Bu tablo küresel bir tehdit unsuru.”

Toplumları zayıflatmanın kültürel ve psikolojik müdahalelerle başladığını ifade eden Tarhan, “Zihinsel dönüşüm olmaksızın sosyal dönüşüm olamaz. Aile yapımızı korumalıyız” diye konuştu.

“YAPAY ZEKÂ TERAPİST OLAMAZ”

Yapay zekâ destekli terapi konularına da değinen Tarhan, “Terapinin özü bilgi değil, kişiye gerekli olan doğru bilgiyi seçmektir. Yapay zekâ, şuurlu bir varlık olmadığından teşhis koyamaz, tedavi yapamaz. Terapist olamaz ancak terapiste yardımcı bir araç olarak hizmet verebilir” düşüncelerini paylaştı.

Program, öğrencilerin soruları ile devam edip, BTÜ Rektörü Prof. Dr. Naci Çağlar’ın Tarhan’a teşekkür plaketi sunması ve toplu fotoğraf çekimi ile son buldu.